Duygulanım bozukluğu olarak da bilinen bu problemden etkilenmemek için bahar aylarında kimi tedbirler almak gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Uz. Dr. Şaban Karayağız, hava sıcaklığının değişmesiyle birçok beşerde ortaya çıkan bipolar yani duygulanım bozukluğu ile ilgili bilgi verdi.
Çok para harcamaya da neden olabiliyor
Mevsim geçişlerinin insan psikolojisi üzerindeki tesiri yapılan bilimsel araştırmalarda kanıtlanmış bir gerçektir. Genelde mevsim geçişlerinde yalnızca mevsimsel depresyonun ortaya çıktığı düşünülse de ilkbaharda günlerin uzaması, güneşin sıcak yüzünü yavaş yavaş göstermesi ve havaların ısınmasıyla depresyonun yani duygusal çökmenin zıddı olan bir his durum bozukluğunu ortaya çıkmaktadır. Bu periyotta hislerdeki taşma yahut yükselmeyle kendini belirli eden yani manik atak; çok sevinç ve keyfe, uykusuzluğa, güç artışına, çok konuşma isteğine yahut çok para harcamaya yol açmaktadır.
Depresyonla karıştırılmaması gerekiyor
İlkbaharda hislerde bir taşma yahut yükselme görülmekte, kişi kendini olduğundan daha memnun ya da daha öfkeli hissedebilmektedir. Hisler bahar aylarında önünde pürüz tanımaz bir halde yükselmeye devam etmektedir. Duygusal çökme nasıl olağandan bir sapma ise hislerdeki çok yükselme de bir sapmadır. Fakat hislerdeki yükselme çok abartılı olmadığı sürece etraftakiler tarafından fark edilmeyebilir. Öte yandan, tekrarlanabilen bir sıhhat sorunu olan depresyon ise sonbahar ve kış mevsiminde hislerde çökme tesiri yaratmaktadır. Bilhassa güneşe hasret Baltık ülkelerinde mevsimsel depresyon ve buna bağlı intihar aksiyonlarının yüksek olduğu belirlenmiştir.
Hastalığın teşhisine yardımcı belirtiler
İlkbaharda manik atağa yakalanan şahıslar, genelde etraftakiler tarafından, ‘’Neşesi keyfi pek yerinde, onu hiç bu türlü memnun görmemiştim’’ üzere telaffuzlarla fark edilebilir.
Bu periyodun ana özelliği olan his derecesindeki yükselme, en az 7 gün boyunca günün büyük bir kısmında tıpkı oranda görülür.
Niyetin hızlanması, konuşmanın artması, az uykuya yahut hiç uyumamaya karşın kendini enerjik hissetme görülen öteki belirtilerdir.
Olaylar ortasında neden sonuç kontağını görememe, bu periyotta sonu düşünülmeden yapılan ve risk ortaya çıkaran yatırımlar, keyif alınan aktivitelerin denetimsizce yapılması da manik atağın belirtileri ortasındadır.
Tedavi edilmezse tablo ağırlaşabiliyor
Tablo bazen şiddetli olduğunda, bu hislere halüsinasyonlar yahut hezeyanlar eşlik edebilmektedir. Kişinin kendini yüksek bir mevkide görmesi, ermiş üzere hissetmesi, doğaüstü varlıklarla (melekler yahut şeytanlarla) konuştuğunu hissetmesi üzere çok uç belirtiler bu niyet içeriğinin bir sonucu olabilmektedir. Hastalık tablosuna manik atak kişinin içinde bulunduğu bozukluğa ise bipolar (iki kutuplu) bozukluk denilmektedir. Öteki ruhsal hastalıklara nazaran genetik geçişi daha yüksek olan bir rahatsızlıktır. Sıklıkla kronikleşme yahut tekrarlama eğilimi içerisindedir. Biyolojik olarak beyinde serotonin ve noradrenalin üzere kimi hormonların salınımlarının bozulduğu tespit edilmiştir. Bu tip bir rahatsızlık belirtisi gözlendiğinde, kişinin kesinlikle bir uzmana başvurması gerekir.
His durum bozukluklarından korunmak için teklifler
İlkbahar aylarında duygusal rahatsızlıklardan korunmak için beslenme nizamında değişiklik yapılmalıdır. Sindirimi kolay olan besinler seçilmelidir. İstikrarlı ve sağlıklı beslenilmeli, bedenin gereksinimi olan günlük su ölçüsü mutlaka alınmalıdır.
Günlük en az 7 saat uyunmalı, uyku tertibine ve müddetine uyulmalıdır. Uykuyu kaçıracak kahve ve çaydan uzak durulmalıdır.
Gün ışığından uzun müddet yararlanılmaya çalışılmalı, kapalı yerlerde vakit geçirilmemeli, evde ve iş yerlerinde güneş alan alanlar tercih edilmelidir.
Güneş ışığını yansıtan açık renkli kıyafetler giyilmeli, ince dokulu ve nefes alabilen giysiler tercih edilmelidir.
Şahısta olan güç artışına dikkat edilmeli, bulaşan bir sevinç varsa takip edilmelidir.
Hibya Haber Ajansı
