Evlenirken, boşanma evresine gelen bağlantımız hakkında baş yorduğumuzun yarısı kadar düşünsek tahminen de pek çok bağlantı çok daha âlâ temellerle başlayabilir. Gününüzde pek çok evlilik aşk ve sevgiyle başlasa da her evlilik ne yazık ki her vakit masallardaki üzere sürmüyor ve günün birinde boşanma üzere bir gerçekle karşı karşıya kalabiliyoruz. (*) Üstelik toksik bağlarda ebeveynlik de toksik hale gelebiliyor. Boşanmalar, çocuk olsun ya da olmasın eşlerin birbirini yıprattığı bir sürece dönüşüyor. Pekala boşanmayı nasıl yönetebilirsiniz ve boşanmada tek tarafın uğraşı kâfi mi?
Annenin ya da babanın kendi çocuğunun ne olursa olsun yanında olmasını, ebeveynlik misyonunu her şartta yerine getirmesini bekleriz fakat narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler o denli düşünmüyor, daha doğrusu bunu hissetmiyor. Şayet taraflardan biri narsistik kişilik bozukluğuna sahipse ve bilhassa de güçlü olan taraftaysa, evliliklerde boşanma kademesine gelen eşi kuvvetli bir seyahat bekliyor.
Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk, narsistik bireylerin yalnızca eşine kızgınlığı yüzünden dahi ayrılık sonrası çocuklarına gerekli maddi ve manevi dayanağı vermeyebileceğini; eşi için “burnu sürtsün” diyerek anneliğini ve babalığını bir kenara atabileceğini belirtiyor.
Bu manada narsistik kişilik bozukluğu olan şahısların evlilik bitince ebeveynliğin de bittiğini düşünebileceğini yahut yalnızca eşinin canını acıtmak için çocuklarını araç olarak kullanabileceğini hesaba katmak gerektiğinin altını çiziyor.
Uzm. Psk. Ünlütürk, “Zira bu kişilik yapısındaki ebeveynlerin yapabileceklerini göz gerisi etmek yapacağımız en büyük yanlışlardan biri” diyor. Pekala bu insanları münasebette nasıl tanırız? Boşanmada toksik ebeveynler ne çeşit davranışlar gösteriyor?
“Hani Ayrılıklar da Sevdaya Dahildi?” kitabının muharriri Uzman Psikolog Ziya Ünlütürk’ten Pudra.com okurları için boşanmada toksik ebeveyn davranışını gösteren özellikleri, onları nasıl tanıyabileceğimizi öğrenmek istedik.
Ünlütürk de Pudra.com için boşanmada toksik ebeveynliğin 14 özelliğini açıkladı.
TOKSİK EBEVEYNİ ANLAMANIN YOLLARI
1. Tartışma anlarında sizin en zayıf yanınıza saldırıyorsa
Tartışma anlarında sizin zayıf yanlarınıza saldıran bir partner, tartışmalarınızı bir savaş olarak görüyordur ve büsbütün kazanma odaklı olduğu için kırılmanızı sıkıntı etmez. Daha büyük bir savaşla karşılaştığında bu kişi daha büyük silahlarını çıkaracaktır. Yani bir boşanma durumunda “en zayıf yanınız” olarak gördüğü çocuklarınızı aleyhinize kullanacaktır.
2. Tartışma anlarında sizin özellerinizi kendi lehine kullanıyorsa
Bu unsur de partnerinizin “savaşta her şey mübah” halini gösteriyor. Kolay bir tartışmada bile böylesine saldırgan bir halin daha büyük bir arbedede nasıl bir uğraşa dönüşebileceğini kestirim edebilirsiniz.
3. Kendi istediği olmadığında kendini geri çekiyorsa (kendinden yoksun bırakıyorsa)
Kendi istediği olmadığında kendini geri çekip sizi kendinden yoksun bırakması partnerinizin bencil ve benmerkezci olduğuna bir işarettir. Kendini size bir ödül olarak görüyordur ve bir ayrılık durumu onun için özgüven kırıcı bir durum olacağı için saldırganlaşması beklenen olacaktır.
4. Hiç özür dilemiyorsa
Özür dilemeyen biri kendini daima haklı gören biridir. Daima haklı olduğunu düşüren biri sizi haksız çıkarmak için elinden geleni arkasına koymayacaktır. Bu, çocuklarını kullanmak olsa bile.
5. Daima siz gidip barışmak zorunda kalıyorsanız
Münasebetiniz mühletince kavgalarınızda haklı-haksız fark etmeksizin siz barış bayrağını sallamak zorunda kalıyorsanız partneriniz sizi kaybetmekten korkmadığını göstererek sizi tehdit ediyor olabilir. Bu tehditlerin şiddetinin ayrılıkta daha da artacağından kuşkunuz olmasın.
6. Ayrılırsanız yokluğunuzun onun için sorun olmayacağı manasına gelen kelamlar ve davranışlarda bulunuyorsa
Size şimdi ayrılık kelam konusu değilken, yokluğunuzun onun için sorun olmadığı manasına gelen, “elimi sallasam ellisi, çabucak birini bulurum” üzere kelamlar ve davranışlarda bulunuyorsa aslında kıymetsiz ve kıymetsiz olduğunuzun daima hatırlatıldığı bir ilişkidesiniz.
7. Ayrılık kelam konusu olduğunda canınızı acıtmak için elinden geleni yapıyorsa
Kavgalarınızda ve ayrılmaya karar verdiğinizde canınızı acıtmak için fırsat kollayan, her türlü yola başvuran biri intikamcı ve kinci biridir. Çocuklarınıza acı çektirmek de bunun bir kesimi olabilir.
8. Sizi tehdit ediyorsa
İstediğini elde etmek için her şeyi yapan toksik ebeveyn sizi korkutup sindirmeye çalışıyordur. Çocuklarınız da bu tehdidin bir kesimi olabilir.
9. Şiddet uyguluyorsa
Şiddete basitçe başvuran biri dürtüseldir ve dürtüsel biri her an yeniden hislerine yenilir. Zira hisle davranış ortasına fikir giremez. His, çabucak davranışa dönüşür.
10. Sizi aşağılıyor, istismar ediyor, küçük görüyor, duygusal olarak beslemiyorsa
Daima kendini üstte gören, sizi aşağılayan, istismar eden, küçük gören ve duygusal olarak beslemeyen bu kişi, duygusal cimridir; çocuklarına da sevgi konusunda cömert davranamaz.
11. ‘Benim param’ diyerek sizi ekonomik manada zorda bırakıyorsa
Toksik bir partner her türlü gücünü sizi denetim etmek için kullanabilir. Bu maddi yahut fizikî gücü olabileceği üzere ebeveynlik hakları da olabilir.
12. Sorumsuzsa
Size karşı sorumsuz bir partner bir çocuğun da maddi yahut manevi sorumluluğunu alabilecek biri değildir.
13. Daima öfkeli ise
Esasen huzursuzluğun kol gezdiği bir ortamda yaşıyorsunuz demektir. Ayrılık üzere durumlarda bu huzursuzluk daha da üste tırmanacaktır.
14. Empati yapamıyorsa
Empati, sevgiden çok karakterin göstergesidir. Üstteki bütün hususları empati yapamadığının göstergesi olarak alabiliriz. Üstteki özelliklere sahip birisi, empati kuramaz.
(*) 2020’de pandemi tesiriyle gerileyen evlenme sayısı, 2021 ve 2022’de artış göstermişti. Lakin istatistiklere nazaran boşanan çiftlerin sayısı da 2022’de 180 bin 954 ile rekor kırmış durumda. TÜİK bilgilerine nazaran boşanmaların yüzde 32,7’si evliliğin birinci 5 yılı içinde gerçekleşmişken yüzde 21,6’sı ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşmiş.
İLGİLİ HABERLERİMİZ