Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi nde açılan İmkânsız Meskene Dönüş adlı stant sanatseverleri Escort Pendik çok istikametli eşsiz bir sanatkarla Etel Adnan la buluşturuyor Küratörlüğünü Serhan Ada ile Simone Fattal ın birlikte üstlendiği stant 1925 yılında Beyrut ta çok lisanlı çok dinli çok kültürlü bir Beykoz escort ailede dünyaya gelen Etel Adnan ın bu varlıklı kimliği yansıtan yapıtlarını İstanbul a taşıyor Hayatından eksik olmayan savaşlara siyasal ve toplumsal olaylara kayıtsız kalmayan sanatçı üretimlerinde iki temel tabir aracını Cevizli escort bayan yazıyı ve resmi bazen birbirinden farklı bazen de birbirinin içinde kullanıyor Retrospektif niteliğindeki İmkânsız Meskene Dönüş sanatkarın yağlı boya desen baskı seramik halı leporello akordeon biçiminde katlanmış defter ve sinema üzere çok farklı alanlarda ürettiği yapıtları bir ortaya getiriyor Etel Adnan’ın sanatsal üretimlerinin yanı sıra farklı devirlerde yapılmış söyleşilerin görüntü kayıtları da izleyiciyle buluşuyor Mevsimleri görünümleri işaretleri hayali gezegenleri uyduları etkileyici gücü ve yalın üslubuyla yansıtan Etel Adnan yapıtlarıyla birinci sefer tanışacak ziyaretçilere orijinal bir keşif ve yorumlama alanı vadediyor
Renklerle yazılmış bir şiir
Şam doğumlu Müslüman Arap bir baba ile İzmirli Ortodoks Rum bir annenin her ikisinin de cemaatlerinden dışlanmasına sebep olan evliliğinden dünyaya gelen Etel Adnan ın tüm yapıtları köklerinin izlerini taşıyor İmkânsız Konuta Dönüş sergisinin iki küratöründen biri olan Serhan Ada Etel Adnan ın kimliğinin göç sürgün ve iltica üzere kavramlarla şekillendiğine değiniyor ve sergiyi düzenlerken sanatkarın yapıtlarını bütüncül bir yaklaşımla ele aldıklarını tabir ediyor Serhan Ada Etel in tüm yapıtı bir şiirdir Bildiğimiz şiir biçiminde manzum olmayanlar da dâhil Zati tüm görsel yapıtı de renklerle yazılmış bir şiir değil mi diyor Standın eş küratörü Simone Fattal ise sanatkarın tek bir çerçeveden bakılarak anlaşılmasının imkânsızlığını vurguluyor ve şunları ekliyor Etel Adnan hem şair hem muharrir hem halı desinatörü hem de ressam ve bu istikametlerinden sadece rastgele biriyle anlatılamaz Tüm özellikleriyle anlaşılmalı tüm özellikleri birlikte incelenmelidir
Göç sürgün ve savaşın hayaleti
1925 yılında Beyrut ta dünyaya gelen Etel Adnan tahsiline bir Fransız kız okulunda başladı Daha sonraları bir yandan okuyup bir yandan çalışmak zorunda olan bir genç kızken okulda öğrendiği Fransızca ile edebiyatla haşır neşir olan Adnan bu sayede kazandığı bursla Paris e Sorbonne Üniversitesi ne ideoloji ve estetik eğitimi almaya gitti Akabinde ABD ye göç eden ve doktora eğitimine Berkeley ve Harvard üzere tanınmış üniversitelerde devam eden sanatçı Arap dünyasındaki hareketlilik sürerken 1972 yılında Beyrut a kendi tabiriyle sürgünden sürgüne döndü Lakin on yıllar evvel bıraktığı kentinin ufkunda yine bir savaş beliriyordu Savaş sona ermeden Beyrut tan tekrar istekli sürgüne Kaliforniya ya gitti ve böylelikle hayatının geri kalanını Amerika Lübnan Fransa üçgeninde sürdürmeye devam etti
Fotoğraf yapmaya edebiyata olan ilgisini keşfettikten çok sonra 1959 yılında başlayan Etel Adnan yapıtlarını birinci olarak San Francisco daki sanat merkezleri ve galerilerde sergilemeye başladı Beyrut a geri döndüğü periyoda kadar geçen müddette leporello ve kilim dokuma sanatlarına olan ilgisinin farkına vararak bu alanlara yöneldi Beyrut ta Al Safa gazetesinde çalışırken Suriyeli ressam Simone Fattal ile tanıştı Fattal la ortak bir atölyede çalışmaya başlayan Adnan kısa bir müddet sonra Lübnan daki birinci şahsî standını Beyrut Dar al Fan da açtı
Etel Adnan ın neredeyse her söyleşiye anne ve babasının kökenlerini anlatarak başlaması ailesinin girift kimliği ile kendi kimlik inşasının ne kadar iç içe geçtiğinin değerli bir göstergesi olarak düşünülebilir Bunların üzerine göç sürgün iltica savaş kavramlarıyla çalkalanan Beyrut un hayaleti eklenince sanatkarın her bir yapıtı farklı manalar kazanıyor Bienaller ve sergilerle birçok farklı ülke ve kentte sanatseverlerle buluşan Etel Adnan tüm üretim periyotları ve söz biçimlerini içeren bu kapsamlı stant ile Türkiye de birinci sefer Pera Müzesi ne konuk oluyor
Hibya Haber Ajansı