Hava sıcak. Evet, çok sıcak. Kapalı alanda klima, açık havada sıcak çarparken, geçtiğimiz yıllarda bir düello haline gelen buzlu su kovası tekrar tanınan oldu. Buzdolabından çıkardığınız bir avuç buz küpünün sağladığı yararlar sizi serinletmekle kalmıyor, cildinize de yeterli geliyor fakat buz banyosu farklı bir mevzu. Buz banyosunu hakikaten herkes yapabilir mi? Sizi nefes nefese bırakacak bu tecrübeye balıklama atlamadan evvel kardiyoloji uzmanından aldığımız yorumları görmek isteyeceğinizi düşündük. Birlikte bakalım: Buzlu su kovası sıhhate uygun geliyor mu? Herkes yapabilir mi? Kimler bu trendden olumsuz etkilenir?
Sıcaklıklar mevsim normallerinin üstünde. Serinlemek için bulabileceğimiz her yola sığınır olduk. Bu yollardan biri de serinlemek için buz kovalarının içine oturmak. Bu yazın ortalarında Çağla Şıkel de oğluyla birlikte buz dolu bir fıçının içine girmiş ve bunu toplumsal medya hesabında paylaşmıştı, hatırlarsanız.
Pekala ünlü ünsüz pek çok kişi tarafından toplumsal medya hesaplarında da paylaşılmaya başlanan bu prosedür nitekim sağlıklı mı, risk taşıyor mu, yararları ve ziyanları nelerdir, Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu’na sorduk.
Toplumsal medyada buz küvetine girerek sağlıklı ve dinç kaldığını tez edenler ve birbirlerini düelloya davet edenler arttı. Fakat bahis bununla sonlu kalmış değil. Buz kovasına girdiği için beyin kanaması, ritim bozukluğu ve kalp krizi geçiren insanların olduğu haberleri de gelmeye başladı. Bu da buz kovasına girmenin risklerini aklımıza getirdi.
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu’na öncelikle bedenin olağan, sağlıklı sıcaklığının ne olması gerektiğini sorduk.
Vücudun olağan sıcaklığı kaç olmalı?
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu: Vücudun olağan sıcaklığı 36-37 santigrad derece ortasındadır. Beden sıcaklığı 35 santigradın altına düştüğünde ve 37,5 santigrad derecenin üstüne çıktığında metabolik değişimler olmaya başlar.
Vücut olağan sıcaklığının üstüne çıktığında yahut altına indiğinde ne olur?
MVY: Dış ortamın sıcaklığının değişimi ile bir arada cilt ve cilt altı yağ dokusu ter bezleri ile birlikte bu sıcaklık değişimine adaptasyon sağlamaya çalışır. Soğukta damarlar büzülür, sıcakta ise gevşeyerek reaksiyon gösterir. Nabız ve tansiyon bu maruziyetle süratle saniyeler içinde değişir. Cilde temas eden dış ortamın sıcaklığı düşük olduğunda (duş alma, denize girme, şok banyosu gibi) sıcaklık derecesine nazaran reaksiyonun büyüklüğü ortaya çıkar.
Vücut soğukla karşılaştığında neler olabilir?
MVY: Bunları serin, soğuk, çok soğuk ve donma biçiminde sıralayabiliriz. Banyo yaparken ülkü su sıcaklığı 37-41 derece ortasıdır. Temizlenmek için hafif sıcak bir su muhtaçlığı hissederiz. 41 derecenin üstündeki banyoların kullanım sıklığı genelde kaplıcalar olmaktadır. 41 derecenin üstündeki banyolarda da sıhhat açısından birtakım tedbirler almaya gerek vardır.
Vücut hangi sıcaklıkları tölere edebilir?
MVY: Soğuk su ile temasta ise serinlemek için girilen deniz yahut havuz suyunun sıcaklığı genelde 20 ile 30 derece ortasındadır. Örneğin Antalya’da yazın deniz sıcaklığı 28-30 dereceyken, kuzey Ege kıyılarında deniz sıcaklığı 20-22 derece civarında olabilmektedir. Bu sıcaklıkları beden tolere eder ve rastgele bir risk oluşturmaz.
Vücudun dengeleyemeyeceği sıcaklık ve soğukluklardan tansiyon ve şeker hastaları nasıl etkilenir?
MVY: 18 derecenin altında bilhassa cilt altı yağ dokusu ince olan kalp-damar hastaları, tansiyon ve şeker hastaları olumsuz etkilenmeye başlarlar. Bu risk 12 santigrad derecenin altında ise karşı konulamaz hale gelir.
Soğuğa maruz kalınan müddet de değerli mi?
MVY: Soğuğa maruziyetin müddeti de çok kıymetli. Birkaç saniyelik bir soğuk tesiri ile dakikalara uzayan bir soğuk tesirinin yarattığı risk birebir derecede olmayacaktır.
DAMAR HASTALIĞI, TANSİYON YAHUT RİTİM BOZUKLUĞU VARSA DİKKAT!
Kimlerin çok sıcak ve çok soğuklarda dikkat etmesi gerekir?
MVY: Genç ve sağlıklı bireylerin bilhassa de sauna sonrası kısa müddetli şok havuzuna girerek kendilerini daha dinç hissettiklerini çok sık duyarız. Fakat çok nadiren de olsa yerde bir damar hastalığı, tansiyon yahut ritim bozukluğu olan bir genç bireyde bile tehlikeli bir sonuçla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır.
Damar hastalığı olmadığı halde, yerde sinsi ve ölümcül bir ritim bozukluğunun varlığı kolay bir tetiklenme ile genç ve sağlıklı görünen bireylerde bile ani mevte sebebiyet verebilir.
KRİTİK SICAKLIK PAHASINI DİKKATE ALIN
Soğuğun tıbbi olarak yararlı olabileceği durumlar var mı?
MVY: Evet, soğuğun tıbbi olarak yararlı olabileceğini düşündüğümüz durumlar var. Bunlara örnek olarak. şunları verebiliriz:
- Travma sonrası o bölgeye soğuk uygulama en kolay ve en tesirli tedavilerden birisidir.
- Venöz yetmezliği olanlarda bacaklara duş sonrası soğuk su uygulamanın yararı vardır.
- Kalbi durmuş olarak acile getirilen bir hastada beyin ödemini azaltmak için ağır bakım kurallarında hipotermi tedavisi uygulanır.
Fakat bu tedavilerin varlığı soğuk duş tedavisinin herkes için yararlı olabileceği manasına gelmez. Bunun için kritik sıcaklık kıymetini kalp ve damar hastaları için ’18 derece’, sağlıklı bireyler için de ’12 derece’ olarak söyleyebiliriz. Sağlıklı olup da daha düşük derecelere maruz kalmanın, sıhhat önlemleri açısından kesinlikle daha kısa bir mühlet sonu olmasına azami dikkat edilmelidir.
GÖRDÜĞÜNÜZ GÖRÜNTÜLER VE İÇERİKLER SİZE CÜRET VERMESİN!
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Vefik Yazıcıoğlu, kelamlarına son verirken, “Kuzey ülkelerinden gelen buzlu havuza yahut denize girme görüntüleri size yürek vermesin.” dedi. Zira alkol kullanımının fazla olduğu insanlarda cilt altı yağ dokusu daha kalın olduğundan bu beşerler soğuktan nispeten daha az etkileniyorlar. Bu da bedenlerinin, bizim dayanamayacağımız soğukluklarda dahi soğuğu tölere edebilmesini sağlıyor.
İLGİLİ HABERLERİMİZ:
